de stad als duurzaam ecosysteem

Een systeemontwerp benoemt slimme manieren om op een duurzame manier waarde in een stad of tussen stad en ommeland uit te wisselen. Hierdoor kan een stad beter floreren en voor zichzelf zorgen. Een stad heeft namelijk veel kapitaal: economisch, sociaal, fysiek, ecologisch, menselijk en cultureel kapitaal. Echter, door onze sectorale manier van organiseren, ontbreken er vaak cruciale verbindingen tussen deze kapitaalvoorraden. Hierdoor wordt de eigen kracht van een stad onvoldoende benut. Een systeemontwerp schetst nieuwe verbindingen om de stad te laten floreren. Het gaat uit van een integraal-holistisch perspectief en is gebaseerd op de theoretische uitgangspunten van systemisch werk (plek, orde en balans). We geven hier een voorbeeld van een systeemontwerp uit de wijk De Geitenkamp in Arnhem.

De wijk al bron van vakmanschap

Door de jaren heen is de functie van de wijk De Geitenkamp in Arnhem veranderd: van een arbeiderswijk voor de AKZO en een bron van vakmanschap voor de stad is de wijk nu een wijk met weinig sociaal-economisch perspectief. Bewoners hebben weinig tot geen vertrouwen meer in maatschappelijke instanties en voorzieningen en het imago van de wijk in de stad is slecht. Anders gezegd: het lukt inwoners van de Geitenkamp niet om van waarde te zijn voor de stad. Dus, kunnen we een ontwerp maken dat de Geitenkamp terugplaatst in haar natuurlijke positie: als een bron van arbeidskracht en vakmanschap voor de stad Arnhem. Deze visie geeft ingangen om weer vanuit eigenwaarde en trots tot activiteit te komen.

Propositie: kunnen we de armoedeval in de Geitenkamp keren door in de voormalige basisschool De Vlindertuin community based leer-werkplaatsen te organiseren? In deze werkplaatsen worden mensen door leermeesters uit de wijk en vakdocenten opgeleid om het werk uit te voeren dat nodig is om de stad Arnhem duurzaam en toekomstbestendig te maken. Bijvoorbeeld het werk rond het afkoppelen van het aardgasnet, het leggen van zonnepanelen of verduurzamen en onderhouden van woningen. De verbinding met deze opgaven van de gemeente geeft ook zicht op financiering.

Door het systeemontwerp voor de herbestemming van de school niet op het schaalniveau van het gebouw of de wijk te plaatsen maar op het schaalniveau van de stad te bezien, ontstaat er zicht op een gezonde businesscase om het gebouw daadwerkelijk als functie voor de wijk te behouden.

Meer weten over de stad als duurzaam ecosysteem?

Neem contact op met Patricia van der Haak of lees verder op de projectpagina van de Geitekamp.

Uitgebreid artikel op website van Integral City, een initiatief van Marilyn Hamilton the all inclusive neighbourhood, 9 september 2018