Een nieuw tijdperk, nieuw speelveld, nieuwe spelregels

‘We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk’, aldus Jan Rotmans hoogleraar transitiekunde. Dat brengt chaos en onbehagen met zich mee. En dat merken we. In de zorg, in het winkelcentrum, in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, in de democratie, in de energietransitie, het financiële systeem … eigenlijk overal.

Wij zien op dit moment twee sociaal-economische speelvelden door elkaar lopen: het speelveld van een geldgedreven economie en het speelveld van een waardengedreven economie. Elk speelveld heeft zijn eigen gewoonten, overtuigingen, afspraken en (spel)regels.

Het speelveld van de geldgedreven economie kenmerkt zich door economische groei en financiële winst als doel, concurrentie en schaarstedenken. Immers, hoe schaarser jouw kennis, grondstof, talent of product hoe meer geld je ermee kan verdienen. Steeds meer mensen voelen zich niet meer thuis op dit speelveld. Mensen missen betekenisvol werk, rust, gezonde relaties, vertrouwen. Balen van het gedoe van de concurrentie om geld en een positie (werk, een woning etc.) en vragen zich af wat ook alweer de bedoeling van het leven is.

Bovendien is er een groeiend bewustzijn dat het huidige systeem niet in staat is om de complexe problemen die het heeft veroorzaakt op te lossen. Er is iets anders nodig en dat is al volop aan het ontstaan. Wij denken dat dat een waardengedreven economie en samenleving is. Deze economie kenmerkt zich door maatschappelijke waarde als doel, samenwerking (ipv concurrentie), werken vanuit intrinsieke motivatie en denken vanuit overvloed (feitelijk hebben we alle kennis, middelen en capaciteit om de vraagstukken van deze tijd op te lossen). Feitelijk hebben we vooral een mindset en organisatieprobleem.

Op dit moment lopen de beide speelvelden in de praktijk van alledag door elkaar, zonder dat dat voor de verschillende spelers altijd helder is. Je denkt dat je aan hetzelfde doel werkt, maar de spelregels zijn niet helder. En dat maakt het samenspel verdomd lastig.

In onze gebiedsprocessen en projecten beginnen we dan ook met het duidelijk maken van de bedoeling en de leidende principes die voor een samenwerking gelden. Deze leidende principes vertalen we vervolgens in heldere spelregels, zodat het voor iedereen duidelijk is op welk speelveld we samenwerken.

Meer weten over het nieuwe speelveld?
Neem contact op met Carla Onderdelinden.